Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego (UMWŚ) oraz Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe, wraz z pozostałymi „marszałkowskimi” placówkami medycznymi, przyłączają się do popularyzacji kampanii: Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach oraz Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach. Tę edukacyjną akcję w Polsce koordynuje Narodowy Instytut Leków-PIB „w ramach realizacji finansowanego ze środków Ministra Zdrowia Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025” – podkreśla (w piśmie do WPR) Agnieszka Barczyk, dyrektor Departamentu Nadzoru Podmiotów Leczniczych i Ochrony Zdrowia UMWŚ.
Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach mamy już za sobą (przypadał na 18 listopada). Jednak o jego przesłaniu trzeba wciąż pamiętać. Dla własnego dobra i… zdrowia. Trwa (od 18 do 24 listopada) Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach ustanowiony przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Za dwa tygodnie o jego przesłaniu trzeba wciąż pamiętać. Dla własnego dobra i… zdrowia.
Te kampanie mają uświadomić milionom
bardzo ważny problem: narastania oporności na antybiotyki wśród drobnoustrojów wywołujących zakażenia u ludzi. Stwierdzając inaczej: wskutek nadużywania antybiotyków bakterie uodporniają się na ich działania, przez co efekt medyczny takiego leku jest albo osłabiony, albo nawet zerowy.
Ów efekt nadużywania antybiotyków (bo powszechna jest wiara, że leczą one ze wszystkiego) to AMR (Antimicrobial Resistance) – oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe.
To jedno z dziesięciu najważniejszych globalnych zagrożeń dla zdrowia publicznego – alarmuje od lat WHO. AMR rocznie rocznie prowadzi do ponad 1,2 mln zgonów.
Po 76 latach od odkrycia dokonanego przez szkockiego lekarza Alexandra Fleminga, dzięki temu można było uratować życie milionom, powoli zbliżamy się do rzeczywistości… sprzed 1928 r. Grozi nam brak skutecznych leków do leczenia niektórych infekcji bakteryjnych – alarmują naukowcy. W takiej rzeczywistości wystarczy byle jakie zakażenie, by skończyło się ono śmiercią.
Żeby do czegoś takiego nie doszło WHO
apeluje o zasadne stosowanie antybiotyków nie tylko do lekarzy, ale także ich pacjentów. WHO apeluje do pacjentów:
• Stosuj antybiotyki tylko przeciwko infekcjom bakteryjnym, a nie przeciw infekcjom wywoływanym przez wirusy (przeziębienie czy grypa).
• Przyjmuj wyłącznie antybiotyki przepisane przez lekarza.
• Gdy stwierdzi on, że antybiotyki są konieczne, przyjmuj je w sposób odpowiedzialny, zgodnie z zaleceniami lekarza w zakresie dawkowania i czasu trwania terapii.
• Unikaj samoleczenia antybiotykami.
• Nie dziel się „nadliczbowymi” antybiotykami z poprzedniej terapii z innymi.
• Co zostało z poprzedniego leczenia, tego nie składuj „na zaś” w apteczce, ale utylizuj. W każdej aptece jest na takie odpady pojemnik…
Stosując się do tych zaleceń, w sytuacji krytycznej antybiotyk prawdopodobnie spełni swoją rolę, a nie będzie miał skuteczność cukierka. „Prawdopodobnie” dlatego, że antybiotyki stosuje się nie tylko wobec ludzi, ale i zwierząt hodowlanych. A niestety, przyjmujemy antybiotyki przy okazji konsumpcji, na przykład, drobiu...
Miernikiem użycia antybiotyków jest
tzw. dawka dobowa definiowana – DDD (Daily Defined Dose). W 2021 r. przeciętne całkowite zużycie (łącznie w lecznictwie otwartym i zamkniętym) antybiotyków w Unii Europejskiej/Europejskim Obszarze Gospodarczym wyniosło 16,4 DDD na 1000 mieszkańców.
W poszczególnych krajach oscylowało w przedziale 8,5–28,9 DDD.
W Polsce ten współczynnik wynosił w 2021 r. 18,78 DDD w lecznictwie otwartym i 1,37 DDD – w szpitalach (lecznictwie zamkniętym), przy średniej europejskiej wynoszącej 1.4 DDD.
W szpitalach, które wprowadziły program polityki antybiotykowej zmniejszeniu uległy m.in.: o 96 proc. nieprawidłowe przepisywanie antybiotyków; o 65 proc. wydłużony czas hospitalizacji/śmiertelność; o 58 proc. oporność na antybiotyki.
Gołym okiem, bez specjalistycznej wiedzy, widać, gdzie jakie źródło ma jedno z dziesięciu największych globalnych zagrożeń dla zdrowia publicznego. Czy będziesz je zwiększał czy zmniejszał?