Nie zawsze zupełnie odciętą kończynę da się zespolić z ciałem osoby poszkodowanej. Jeśli nie ma przeciwwskazań, to wszystko zależy od reakcji i czasu (powiadomienia pogotowia ratunkowego) oraz umiejętności zespołu specjalistów przeprowadzających zabieg replantacji ponownego zespolenia całkowicie amputowanej części ciała, czyli przywracającego ukrwienie, unerwienie i funkcję. Ostatnio do elitarnego klubu ośrodków wykonujących takie operacje dołączył krakowski Szpital Uniwersytecki.
Jak podał (16 maja) rzecznik prasowy Szpitala, do ośrodka trafił pacjent po urazie ręki piłą mechaniczną, powodującym przerwanie wszystkich tkanek miękkich, w tym naczyń i nerwów.
PO OPERACJI – DŁUGA REHABILITACJA
Do replantacji kończyny przystąpił niezwłocznie wielodyscyplinarny zespół. Po rekonstrukcji tętnic kończyny z żyły własnej przez chirurgów naczyniowych (dr Jerzy Krzywoń, dr Katarzyna Zbierska-Rubinkiewicz) i odzyskaniu jej ukrwienia, zespół neurochirurgów (dr Roger Krzyżewski, dr Kornelia Kliś) metodami mikrochirurgicznymi zespolił przecięte nerwy obwodowe, a następnie zespół ortopedów (dr Mateusz Zalewski, dr Klemens Machajewski) zespolił rozcięte mięśnie i ścięgna oraz wykonał fasciotomię – nacięcie powięzi.
Była to pierwsza tego rodzaju operacja w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie.
„Jesteśmy dumni, że zakończyła się sukcesem, a Pacjent w ciągu dalszej hospitalizacji odzyskał znaczną część funkcji operowanej kończyny. Przed nim jeszcze wielomiesięczna rehabilitacja, dzięki której możliwy będzie powrót do pełnej sprawności uszkodzonej ręki” – podkreślono w komunikacie.
PIEKARSKA URAZÓWKA W KRAJOWEJ ELICIE
Dodajmy, że od jesienie 2023 r. SP Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej im. w Piekarach Śląskich dołączył (jako pierwszy ze śląskich szpitali) do grona ośrodków pełniących ostre dyżury replantacyjne dla pacjentów z całej Polski. Pierwszym pacjentem poddanym takiemu zabiegowi był mieszkaniec Zielonej Góry. Dotarł w tzw. ostatniej chwili. Piła odcięła mu palce. Rany były szarpane i brudne. Ciężki przypadek – jak to mówią lekarze. Jednak udało się...
Wskazania i przeciwwskazania do zabiegu oceniane są przez specjalistę poprzez zdalny kontakt. Gdy pacjent zostaje zakwalifikowany do replantacji, natychmiast organizowany jest jego transport do dyżurującego ośrodka oraz zespół operacyjny. O sukcesie decydują nie tylko umiejętności chirurgów. „Priorytetem dla ratowników czy lekarzy, którzy jako pierwsi docierają do poszkodowanego, jest ratowanie życia. To, czy uda im się odpowiednio zabezpieczyć odciętą kończynę, także zależy od okoliczności. By pełnić ogólnopolski dyżur replantacyjny ośrodek musi spełniać ściśle określone wymagania dotyczące bazy i sprzętu, a przede wszystkim zatrudniać specjalistów o wysokich kwalifikacjach.
Od października tego roku w Samodzielnym Publicznym Wojewódzkim Szpitalu Chirurgii Urazowej im. dr. Janusza Daaba w Piekarach Śląskich jest pełniony dyżur replantacyjny raz w miesiącu” - czytamy w portalu praktycznaortopedia.pl
DWANAŚCIE SZPITALI W SERWISIE REPLANTACYJNYM
Urazy o charakterze amputacji całkowitej lub częściowej stanowią duże zagrożenie nie tylko dla funkcji samej kończyny, ale również całego organizmu.
Aby móc w jak najlepszy sposób udzielić pomocy poszkodowanym, w 2010 r. Polskie Towarzystwo Chirurgii Ręki utworzyło Serwis Replantacyjny. Początkowo w jego skład wchodziły trzy ośrodki:
• Klinika Chirurgii Ogólnej i Chirurgii Ręki Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie,
• Ośrodek Replantacji Kończyn, Mikrochirurgii, Chirurgii Ręki i Chirurgii Ogólnej w Trzebnicy oraz
• Klinika Chirurgii Ręki Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.
Teraz takich ośrodków, czyli spełniających wymogi Europejskiej Federacji Towarzystw Chirurgii Ręki (FESSH) w zakresie leczenia urazów rąk, jest dwanaście. Na tej liście nie uwzględniono jeszcze Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Warto wiedzieć, że wskazaniami do replantacji są:
• amputacja kciuka,
• amputacja wielu palców,
• amputacja na wysokości śródręcza,
• prawie każda amputacja u dziecka,
• amputacja na poziomie nadgarstka i przedramienia,
• amputacja na poziomie łokcia lub powyżej łokcia (amputacja ostrym narzędziem, o prostych brzegach rany lub z komponentą awulsyjną),
• amputacja pojedynczego palca dystalnie od przyczepu ścięgna zginacza palca powierzchownego.
Przeciwwskazania do replantacji to:
• poważne zmiażdżenie lub zmielenie kończyny,
• amputacja na wielu poziomach,
• amputacja u pacjentów z towarzyszącymi innymi poważnymi obrażeniami lub chorobami,
• amputacja u pacjentów z zaawansowaną miażdżycą naczyń,
• amputacja ze zbyt długim czasem ciepłego niedokrwienia,
• amputacja u pacjentów niestabilnych psychicznie,
• amputacja pojedynczego palca u dorosłych proksymalnie od przyczepu, ścięgna zginacza palca powierzchownego (szczególnie palców wskazującego i małego)...