W Polsce z tą chorobą żyje ok. 50 tys. osób. W świecie – ok. 2,6 mln. Zapada się na nią najczęściej w wieku od 20 do 40. r. życia. Nie jest śmiertelna, ale nieleczona może doprowadzić do niepełnosprawności. Jest nieuleczalna, ale leczona nie musi rujnować komfortu życia chorego. 30 maja obchodzony jest Światowy Dzień Stwardnienia Rozsianego.

– 30 maja w sposób szczególny chcemy zwrócić uwagę na osoby chore na stwardnienie rozsiane w Polsce oraz na ich bliskich, rodziny i przyjaciół, ponieważ choroba zwykle dotyka nie tylko samego chorego, ale w mniejszym lub większym stopniu również jego otoczenie – podkreśla Tomasz Połeć, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego (PTSR).

„Stwardnienie rozsiane (SM, sclerosis multiplex) jest główną chorobą demielinizacyjną ośrodkowego układu nerwowego (OUN) występującą u człowieka. Podstawą patologiczną choroby jest pierwotne uszkodzenie mieliny w OUN, ale ostatnio bardzo podkreśla się również rolę uszkodzenia aksonalnego. Zróżnicowane objawy oraz przebieg kliniczny sugerują, że SM obejmuje najprawdopodobniej wiele pokrewnych schorzeń występujących na podłożu rozsianego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego…” – opisuje neurolog, prof. dr hab. n. med. Krzysztof Selmaj. Dodajmy: kobiety chorują na SM dwa razy częściej niż mężczyźni.

Stwardnienie rozsiane uszkadza określone obszary ośrodkowego układu nerwowego.

Objawy SM
są efektem zapaleń w mózgu i rdzeniu kręgowych, a to jaki objaw wystąpi u danej osoby zależy od tego, która część została objęta zapaleniem. Nie ma jednego wzorca objawów SM – każda osoba chorująca może doświadczać różnego rodzaju objawów, o różnym nasileniu, które mogą wystąpić w różnych momentach chorowania. 

Objawy SM możemy podzielić na wczesne oraz chroniczne.

Nie każdy z symptomów stwardnienia rozsianego może być również widoczny gołym okiem, wiele z nich to tzw. niewidzialne objawy SM.

Symptomy choroby nie dotykają jedynie sfery ruchowej czy czuciowej. Wśród osób dotkniętych tym schorzeniem neurologicznym mogą występować również objawy zaburzeń ze sfery emocji i nastroju jak również funkcji poznawczych.

Naukowcy wykazali, że jeśli z tzw. północnego kraju wyjedzie się przed 15. r. życia, to przejmuje się ryzyko zachorowania na stwardnienie rozsiane występujące w cieplejszym kraju. Regiony o wysokiej zachorowalności to Europa, Cypr (dużo dni słonecznych), Izrael (również zaliczany do krajów nasłonecznionych), Stany Zjednoczone, Nowa Zelandia i południowo-wschodnia Australia. Rzadko choruje się w Azji, Afryce, Kolumbii i Wenezueli.

W Światowym Dniu
Stwardnienia Rozsianego jest okazja do obalenia zakorzenionych mitów. Czy to się uda, to już inna sprawa. Tak jest z tym stereotypem, zabetonowanym na amen.

Mit: każdy chory na stwardnienie rozsiane (SM) będzie korzystał z wózka inwalidzkiego. Prawda: nie każdy, zwłaszcza jeśli zostanie wcześnie zdiagnozowany i będzie optymalnie leczony.

Mit: stwardnienie rozsiane zmusza chorującego do rezygnacji z pracy. Prawda: niekoniecznie, praca może mieć także wpływ terapeutyczny i może ją wykonywać, szczególnie gdy SM jest w mniej zaawansowanym przebiegu…

Więcej o tym, czym jest SM, jak radzić sobie z chorobą, jak z nią żyć – na specjalnej stronie internetowej promującej kampanię infromacyjno-edukacyjną „Zapytaj o SM” (prowadzoną od 2021 r.).