Wiosna, cieplejszy wieje wiatr i słońce coraz mocniej świecie. A to oznacza, że trzeba chronić oczy przed promieniowaniem UV. I to nie tylko wtedy, gdy jest jasno niczym w studiu telewizyjnym. Również wówczas, gdy dzień jest pochmurny. Różne cumulusy i temu podobne nie stanowią tamy dla UV. Słońce jest nam niezbędne. Bez syntezy witaminy D3 trudno wyobrazić sobie życie. Słońce jest nie tylko zbawcze, ale i destrukcyjne. Nie tylko na skórę (patrz – jej nowotwory), ale i oczy.

Wszyscy okuliści podkreślają, że noszenie okularów z filtrem ultrafioletowym jako ochrony oka przed nadmierną ekspozycją na słońce jest bardzo ważne.

– Najlepiej by były to okulary od sprawdzonych producentów. Te kupowane na bazarze często nie spełniają norm związanych z odpowiednim załamaniem światła – wtedy możemy widzieć niewyraźny obraz. Wszystkie standardy spełniają okulary produkowane przez producentów szkieł okularowych. Soczewki są tak stworzone, że odpowiednio załamują światło, a więc skupiają lub rozpraszają światło z odpowiednią mocą. Okulary ze szkłami zerowymi w ogóle nie wpływają na układ optyczny, nie mają mocy ani skupiającej ani rozpraszającej. Natomiast w okularach kupionych za 5 złotych na bazarze plastikowe soczewki mogą zmieniać załamanie światła i powodować wykrzywienie obrazu – wyjaśnia dr hab. n. med. Wojciech Hautz, kierownik Kliniki Okulistyki w Instytucie – „Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie.

Większość z nas
pamięta ćwiczenia ze szkoły, w których poprzez soczewkę wypalało się w kartce dziurę, a nawet można było papier podpalić. Tak samo działa układ optyczny oka. Zbyt duża ilość promieniowania słonecznego może powodować oparzenie centralnej części siatkówki; co gorsza, może dojść do nieodwracalnego uszkodzenia wzroku. 

– Jeśli ktoś patrzy zbyt długo na silne słońce – a wystarczy kilkanaście sekund ekspozycji przy braku zachmurzenia – może dojść do oparzenia siatkówki. Ponadto oczy mieszkańców Europy nie są przystosowane do silnego oświetlenia, tak jak w przypadku mieszkańców strefy podzwrotnikowej czy na równiku. Zatem osoby wyjeżdżające w te regiony na wczasy, szczególnie te o jasnej karnacji, z jasnymi tęczówkami, powinny zaopatrzyć się w okulary przeciwsłoneczne z filtrem ultrafioletowym. Bardzo istotne są też czapki z daszkiem, czy kapelusze z dużym rondem, które zawsze zalecam dla dzieci – rekomenduje dr Hautz.

Oczy przed promieniowaniem UV chronimy, bo... Oto kilka rad od specjalistów:
• odpowiednio dobrane okulary przeciwsłonecznym lub soczewkom fotochromowe ograniczają absorpcję światła słonecznego;
• okulary kupujemy jedynie u certyfikowanych sprzedawców, gdyż te z supermarketu czy bazaru najczęściej nie mają niezbędnych filtrów UV i mogą szkodzić; 
• okulary lub soczewki z filtrem polaryzacyjnym chronią oczy przed światłem, które odbija się od nawierzchni i z powrotem trafia do naszych oczu;
• unikamy nadmiernej ekspozycji na słońce – dla skóry najgroźniejsze są promienie w godzinach południowych, dla oczu – także rano i pod wieczór;
• stosujemy odpowiednią... dietę, gdyż naturalnym filtrem przeciwsłonecznym jest luteina obecna w zielonych warzywach liściastych: szpinaku, jarmużu, natce pietruszki, sałacie, a także żółtych warzywach, np. papryce żółtej; ochronne działanie mają też karotenoidy obecne w warzywach pomarańczowych i zielonych oraz w jeżynach, agreście, nektarynkach oraz awokado;
• używamy kropli nawilżających, by wyeliminować podrażnienia oczu wywołane przez promienie słoneczne
nosimy nakrycia głowy osłaniające twarz, które mogą blokować nawet połowę wszystkich promieni UV docierających do oczu i powiek.

Uważajmy na słońce
na wysokości – z każdym 1000 m wysokości poziom promieniowania UV wzrasta o około 10 proc.
unikaniami patrzenia bezpośrednio na słońce.

Jeśli te rady ktoś uznaje za niepotrzebne, to niech się nie dziwi, że na własne życzenie zwiększa ryzyko wystąpienia schorzeń oka, np. do zmian przedrakowych i rakowych w obrębie spojówki i skóry oraz zapalenia rogówki, zapalenia spojówek (mogą prowadzić do rozwoju zaćm, a nawet raka spojówki czy rogówki).

Reasumując: oto rady dla naszych (potencjalnych) pacjentów: ochrona przed słońcem jest konieczna. To nie znaczy, że w słoneczne dni trzeba się chować w domach. Słońce ma też dobry wpływ na zdrowie człowieka. Przyczynia się do zwiększania produkcji serotoniny, a jej odpowiedni poziom zapewnia dobry nastrój. A to jest bardzo ważne w dzisiejszych, trudnych – z oczywistych powodów – czasach. A chrońmy się przed słońcem, ale z głową. I z okularami na oczach, a nie czymś co je udaje.