Celiakia jest częstym schorzeniem. Najczęściej ujawnia się w dzieciństwie i... u osób między 30. a 50. rokiem życia. Dwukrotnie częściej na celiakię chorują kobiety. Wiele osób chorych nie jest świadomych swojej choroby. Celiakia jest terminem nader tajemniczym, mało kto wie, z czym go kojarzyć. Rzecz w tym, że to uciążliwa dla życia przypadłość min. 380 tys. Polaków

Celiakia, czyli inaczej choroba trzewna, to trwała glutenozależna enteropatia jelita cienkiego. Innymi słowy jest to autoimmunologiczna choroba o podłożu genetycznym, charakteryzująca się trwającą całe życie nietolerancją glutenu, białka zapasowego zawartego w zbożach.

Działający toksycznie na organizm chorego gluten prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, wypustek błony śluzowej, które zwiększają powierzchnię jelita i są odpowiedzialne za wchłanianie składników odżywczych. W efekcie wchłanianie pokarmu jest upośledzone, co prowadzi do wystąpienia różnorodnych objawów klinicznych. Jedyną metodą leczenia celiakii jest stosowanie przez całe życie ścisłej diety bezglutenowej.

Celiakia jest najpoważniejszą
nietolerancją pokarmową człowieka. Jak już wspomniano badania nad jej występowaniem szacują częstość zachorowań jako przynajmniej 1:100 osób. Niestety, w Polsce wykrywa się jedynie niewielki odsetek wszystkich przypadków. Szacujemy, że jest to około 5%. Zatem choruje około 380 000 osób, z czego ogromna większość, bo aż około 360 000 osób nie jest świadomych choroby.

Jak się objawia ta choroba? Właśnie, problem w tym, że nie ma standardowego zestawu objawów wskazujących na celiakię. Choroba może przejawiać się tylko jednym lub wieloma symptomami. Podobnie jest z ich nasileniem, które u każdego chorego może być różne. Objawy, które mogą wskazywać na celiakię, to:
• bóle i wzdęcia brzucha, wymioty,
• przewlekła lub nawracająca biegunka, zaparcia,
• utrata masy ciała, chudnięcie (nie zawsze – osoby z celiakią czasami bywają otyłe),

• ciągłe zmęczenie, osłabienie organizmu, częste infekcje,
• zaburzenia rozwoju u dzieci, niski wzrost,
• trudna w leczeniu anemia,

• zaburzenia neurologiczne (ataksja, neuropatia obwodowa, czyli chorób układu nerwowego, która charakteryzuje się m.in. zaburzeniami czucia lub zaburzeniami ruchowymi.), depresja,
• podwyższony poziom cholesterolu,
• niedobory witamin i składników mineralnych,

• afty i wrzodziejące zapalenia jamy ustnej,
• niedorozwój szkliwa zębowego,
• uporczywe bóle głowy,

• osteoporoza, częste złamania, bóle kości, mięśni i stawów,
• problemy ze skórą, swędzące wysypki (choroba Dühringa),
• nawracające poronienia, problemy z płodnością,
• współistniejące choroby autoimmunologiczne (np. cukrzyca typu I, choroby tarczycy, stawów i wątroby, niedobór IgA) i genetyczne (np. zespół Downa, Turnera, Williamsa).

Objawy celiakii bywają
błędnie uznawane za zespół jelita nadwrażliwego lub inne schorzenia. Czasami ustalenie prawidłowej diagnozy zajmuje nawet kilka lat.

Jak było stwierdzone: jedyną metodą leczenia celiakii jest stosowanie przez całe życie ścisłej diety bezglutenowej. Dozwolone są produkty naturalnie bezglutenowe, a także te produkty przetworzone, w których zawartość glutenu nie przekracza 20 ppm (miligramów na kilogram) i które są opisane i oznaczone jako bezglutenowe.

Więcej o diecie bezglutenowej w celiakii można przeczytać w publikacji „Celiakia – poradnik dla pacjentów” (do pobrania). Powstał on jako efekt współpracy Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej z Narodowym Funduszem Zdrowia w ramach Forum Organizacji Pacjentów.

W tym miejscu jest wykaz bezglutenowych produktów, oznaczonych znakiem PRZEKREŚLONEGO KŁOSA.